Kamis, 23 November 2017
Geguritan
Kelingan
Dening : Arum Migi Rohana
Udan..
Udan deres..
Udan iki ora kaya biasane
Aku njagong nang ngarep kelas
Ndelok kahanan kiwo tengen
Akeh bocah ngeyup bebarengan
Uwit padha ngawe-awe
Woh-wohan sing gumandhul
padha obah sakarepe dhewe
Aku dadi kelingan marang sliramu
Nalika sliramu kudu rekasa saben dina
Rekasane awakmu mung kanggo aku, anakmu.
Dening : Arum Migi Rohana
Udan..
Udan deres..
Udan iki ora kaya biasane
Aku njagong nang ngarep kelas
Ndelok kahanan kiwo tengen
Akeh bocah ngeyup bebarengan
Uwit padha ngawe-awe
Woh-wohan sing gumandhul
padha obah sakarepe dhewe
Aku dadi kelingan marang sliramu
Nalika sliramu kudu rekasa saben dina
Rekasane awakmu mung kanggo aku, anakmu.
Rabu, 22 November 2017
Senin, 06 November 2017
Etika tiyang Jawi
1. Aja bungah ing pangalem, aja susah ing panacad.
Tegesipun ampun rumaos remen menawi dipunalem, ugi ampun rudatos menawi nyaged cacading tumindak. Tuladhanipun menawi wonten tiyang ndesa ingkang nembe dhateng kitha kathah-kathahipun dipuncacad pangangge basanipun, ananging ampun dados rutados amargi basa menika wonten maneka warna. Kathah tiyang Jawi ingkang saged mawas diri, murba diri, lan saged adil nalika angsal alembana saha ceda saking tiyang sanes.
2. Aja nggege mangsa
Aja nggege mangsa tegesipun ampun ngrumiyini wanci wosipun inggih menika pitedah kajengipun nalika menawi gadhah kekarepan, tiyang menika kedah saged sabar. Tuladhanipun wonten tiyang Jawi ingkang gadhah kekajengan, menika kedah usaha rumiyin ampun ngginaakaken cara ingkang curang. Sedaya ingkang dipuntindakaken manungsa sampun dipundhasari dening Gusti, manungsa asring sanget nggege mangsa. Dados manungsa kedah nggadhahi sipat samadya.
3. Cakra manggiling
Cakra manggiling inggih menika filosofi utawi kapitadosan muteripun roda pagesangan. Wujud cakra manggilingan menika ndamel seimbang. Menawi salah satunggaling bagian boten sami kaliyan sabenan, mila keseimbangan menika badhe ngrigoni. Tuladhanipun boten sedaya tiyang ingkang pinter menika pikantuk waos ingkang sae terus, lan boten sedaya tiyang ingkang bodho pikantok waos ingkang awon.
4. Ngono ya ngono, ning aja ngono
Tegesipun ngleresaken gesang supados saged ngetrepaken diri, saha saged "angon mongso", sedaya kedah saged disiplin wekdal. Ampun waton nyeplos ugi tumindak. Tuladhanipun kangge tiyang Jawi kedah nggadahi sipat anoraga, aja adigang-adigung-adiguna, lan aja dumeh. Aja mung golek wah, sing prasaja, Aja golek menange dhewe.
5. Giri lusi janma tan kinira
Tegesipun senajan boten deduwen ananging manungsa kados mekaten boten pareng dipunina (disepelekake, dianggep asor). Ngina sapadha-padhaning titah mujudaken patrap ingkang boten becik.
Unen-unen menika tujuwanipun paring pitutur, ampun ngantos ngaos manungsa saking babagan ingkang kasat mripat kemawon. Tuladhanipun dereng mesthi tiyang ingkang sugih menika medhit lan anggak, amargi wonten tiyang sugih ingkang remen tetulung dhateng sesami.
Bacin-bacin iwak, ala-ala sanak
Tegesipun mbasi awon, taksih sanak (keluarga). Senajan awon, menika taksih sedherek, menawi sengsara nggih boten mentala. Tuladhanipun menawi wonten sedherek ingkang nggadhahi sipat awon, kedahipun dipuncaosi pangertosan sipat ingkang langkung sae.
6. Sadumuk bathuk sanyari bumi ditoh pati
Tegesipun sadumuk bathuk menika kabektosan. Sak nyari menika ambaning driji. Bumi sampun pertela, tegesipun siti. Dados sanyari bumi tegesipun sejengkal tanah. siti ugi kabektosankangge tiyang Jawi ngrupikaken perkawis ingkang wigati. Tuladhanipun menawi wonten tiyang estri ingkang sampun krama lan dipun godha kaliyan tiyang kakung sanes, mesthinipun garwanipun mbela.
7. Emban cindhe emban siladan
Tegesipun setunggal digendhong ngangge slendhang, setunggal malih digendhong ngangge siladan pring. Tuladhanipun menawi wonten parkiran, kathah ingkang ngutamaaken mobil kangge mlebet utawi medal, ingkang namung ngangge montor mboten dipungatosaken.
8. Omong sing maton, aja mung waton ngomong
Tegesipun tiyang Jawi kedah saged empan papan. Kedah saged mangertos menapa ingkang dados pirembagan, wonten pundi pirembagan menika, lan kaliyan sinten angsalipun pirembagan .
Pirembagan kaliyan tiyang ingkang kedah dipunbektosi, kedah trep lan jumbuh kaliyan suba sita. Tanpa sedaya menika, tiyang sanes saged ngaos boten sopan utawiboten mangertos adat. Tuladhanipun ing masyarakat sakmenika wonten istilah asplak (asal njeplak) kaliyan asbun (asal bunyi). Unen-unen menika dipuntuju kangge tiyang ingkang ngendikan waton. Kaneman sakmenika kathah ingkang boten mbektosi marang tiyang sepuh, mboten mangertos tata krama lan suba sita.
9. Sangkan paraning dumadi
Tembung sangkan nggadhahi teges berasal, paran menika tujuan utawi destinasi, dumadi menika insiden. Dados sangkan paraning dumadi nggadhahi teges saking pundi asalipun manungsa lan wonten pundi manungsa badhe wangsul. Tuladhanipun sedaya tiyang ingkang gesang, mesthi bakal seda lan wangsul dhumateng Gusti ingkang Maha Agung.
10. Memayu hayuning bawana
Tegesipun sakjatosipun manungsa ndamel konjuk kawigaten sesaminipun mboten dipunsurung dening kekajenganipun piyambak. Mila, manungsa kedah nggadahi pandamel dhateng arah tentreming gesang. Tuladhanipun menawi dados pangarsa menapa kemawon kedah saged ngutamaaken kapentinganipun sesami.
11. Mikul dhuwur mendhem jero
Tegesipun tiyang sepuh menika kedah dipunjunjung jasa-jasanipun. Kalepatanipun kedah dipuntutupi, ampun diumbar-umbar. Tuladhaipun seumpami ing kluwarga saweg wonten masalah, ampun dipuncariyosaken dhumateng tiyang sanes.
12. Anjagakake endhoge siblorok
Tegesipun ampun nggadhahi pangajeng-ajeng ingkang ngayawara. Patrap remen njagakaken menapa kemawon ingkang dereng kalampahan (kasunyatan), mboten dipunsarujuki dening tiyang Jawi. Awit sinten ingkang gadhah pakulinan njagakaken kala wau mesthi kirang mersudi, kirang tumemen, lan ngenthengaken samubarang. Inggih menawi ingkang dipunjagakaken netes (kelakon), lha menawi boten? Siyosipun malah kapiran. Kemangka, sajroning ngarep-arep (nunggu) sampun kelangan wekdal, kelangan wragad, lan sapanunggalanipun. Tuladhanipun wonten masarakat Jawi menika taksih kathah tangga teparo ingkang remenipun ren kemeren, dadosipun mboten purun kesaing mliginipun babagan bandha. Kathah ingkang meksa kedah langkung saking sanesipun. Leresipun dados manungsa menika ampun ngayawara, narimo ing pandum kemawon.
13. Banyu pinerang
Pasulayan ing antaranipun sedulur, mesthi saged pulih malih.. Tuladhanipun manungsa menika taksih nggadhahi tepa selira, dados wonten pasulayan menapa kemawon kaliyan para sedherek, magkih bakal saged pulih malih kados sakderengipun.
14. Berbudi bawa leksana
Tegesipun nggadhahi watak menapa ingkang dipunngendikakaken supados dipuntindhakaken. Unen-unen menika dipuntuju kangge para pemimpin supados mboten mencla-mencle. Sedaya ingkang dipunngendikakaken ugi dipuntindhakaken kanthi nyata, mboten dipunowahi, mboten dipunkirangi.
Watak berbudi bawa leksana mujudaken watak ingkang becik. Awit pemimpin ingkang dipunngendikakaken ugi dipuntindhakakenang nggadhahi watak kados mekaten saged murugaken rakyatipun ayem. tentrem, lan marem. Tuladhanipun menawi wonten calon Lurah ingkang sampun ngandharaken kekajenganipun menawi benjang dados lurah. Mangkih menawi kasunyatan dados Lurah kedah dipuntindakaken sedaya ingkang sampun dipunandharaken.
15. Dudu berase ditempurake
Tegesipun ndherek pirembagan ananging nalika urun rembug boten gayut kaliyan menapa ingkang dados prakaranipun. Tuladhanipun menawi ndherek rapat anaging mboten nggatosaken menapa ingkang dipunandharaken, mangkih wonten pungkasan pirembagan piyambakipun boten saged ndherekaken pirembagan saklajengipun.
16. Guyon parikena
Guyon parikena nggadahi teges guyon kanthi tujuwan ngandharaken kritik ananging ingkang dipunkritik mboten rudatos manahipun. Tuladhanipun wonten ingkang ndamel cariyos Mukidi ing internet menika guyonan ananging wonten wosipun.
17. Kalah cacak menang cacak
Tegesipun kalah utawi menang, kasil utawi mboten kasil, bakal dipuncobi. Paribasan menika nggambaraken golong giligipun tekad nyobi ngayati pegaweyan ingkang dereng mangertos kasil menapa mboten. Patrap kados mekaten dipuntindakaken dening pawongan ingkang kepepet. Tuladhanipun tiyang ingkang pados pagaweyan, lajeng wonten ingkang nawisi, mbasi mboten mangertos pagaweyan kala wau, tetep bakal dipunsaguhi.
Tegesipun ampun rumaos remen menawi dipunalem, ugi ampun rudatos menawi nyaged cacading tumindak. Tuladhanipun menawi wonten tiyang ndesa ingkang nembe dhateng kitha kathah-kathahipun dipuncacad pangangge basanipun, ananging ampun dados rutados amargi basa menika wonten maneka warna. Kathah tiyang Jawi ingkang saged mawas diri, murba diri, lan saged adil nalika angsal alembana saha ceda saking tiyang sanes.
2. Aja nggege mangsa
Aja nggege mangsa tegesipun ampun ngrumiyini wanci wosipun inggih menika pitedah kajengipun nalika menawi gadhah kekarepan, tiyang menika kedah saged sabar. Tuladhanipun wonten tiyang Jawi ingkang gadhah kekajengan, menika kedah usaha rumiyin ampun ngginaakaken cara ingkang curang. Sedaya ingkang dipuntindakaken manungsa sampun dipundhasari dening Gusti, manungsa asring sanget nggege mangsa. Dados manungsa kedah nggadhahi sipat samadya.
3. Cakra manggiling
Cakra manggiling inggih menika filosofi utawi kapitadosan muteripun roda pagesangan. Wujud cakra manggilingan menika ndamel seimbang. Menawi salah satunggaling bagian boten sami kaliyan sabenan, mila keseimbangan menika badhe ngrigoni. Tuladhanipun boten sedaya tiyang ingkang pinter menika pikantuk waos ingkang sae terus, lan boten sedaya tiyang ingkang bodho pikantok waos ingkang awon.
4. Ngono ya ngono, ning aja ngono
Tegesipun ngleresaken gesang supados saged ngetrepaken diri, saha saged "angon mongso", sedaya kedah saged disiplin wekdal. Ampun waton nyeplos ugi tumindak. Tuladhanipun kangge tiyang Jawi kedah nggadahi sipat anoraga, aja adigang-adigung-adiguna, lan aja dumeh. Aja mung golek wah, sing prasaja, Aja golek menange dhewe.
5. Giri lusi janma tan kinira
Tegesipun senajan boten deduwen ananging manungsa kados mekaten boten pareng dipunina (disepelekake, dianggep asor). Ngina sapadha-padhaning titah mujudaken patrap ingkang boten becik.
Unen-unen menika tujuwanipun paring pitutur, ampun ngantos ngaos manungsa saking babagan ingkang kasat mripat kemawon. Tuladhanipun dereng mesthi tiyang ingkang sugih menika medhit lan anggak, amargi wonten tiyang sugih ingkang remen tetulung dhateng sesami.
Bacin-bacin iwak, ala-ala sanak
Tegesipun mbasi awon, taksih sanak (keluarga). Senajan awon, menika taksih sedherek, menawi sengsara nggih boten mentala. Tuladhanipun menawi wonten sedherek ingkang nggadhahi sipat awon, kedahipun dipuncaosi pangertosan sipat ingkang langkung sae.
6. Sadumuk bathuk sanyari bumi ditoh pati
Tegesipun sadumuk bathuk menika kabektosan. Sak nyari menika ambaning driji. Bumi sampun pertela, tegesipun siti. Dados sanyari bumi tegesipun sejengkal tanah. siti ugi kabektosankangge tiyang Jawi ngrupikaken perkawis ingkang wigati. Tuladhanipun menawi wonten tiyang estri ingkang sampun krama lan dipun godha kaliyan tiyang kakung sanes, mesthinipun garwanipun mbela.
7. Emban cindhe emban siladan
Tegesipun setunggal digendhong ngangge slendhang, setunggal malih digendhong ngangge siladan pring. Tuladhanipun menawi wonten parkiran, kathah ingkang ngutamaaken mobil kangge mlebet utawi medal, ingkang namung ngangge montor mboten dipungatosaken.
8. Omong sing maton, aja mung waton ngomong
Tegesipun tiyang Jawi kedah saged empan papan. Kedah saged mangertos menapa ingkang dados pirembagan, wonten pundi pirembagan menika, lan kaliyan sinten angsalipun pirembagan .
Pirembagan kaliyan tiyang ingkang kedah dipunbektosi, kedah trep lan jumbuh kaliyan suba sita. Tanpa sedaya menika, tiyang sanes saged ngaos boten sopan utawiboten mangertos adat. Tuladhanipun ing masyarakat sakmenika wonten istilah asplak (asal njeplak) kaliyan asbun (asal bunyi). Unen-unen menika dipuntuju kangge tiyang ingkang ngendikan waton. Kaneman sakmenika kathah ingkang boten mbektosi marang tiyang sepuh, mboten mangertos tata krama lan suba sita.
9. Sangkan paraning dumadi
Tembung sangkan nggadhahi teges berasal, paran menika tujuan utawi destinasi, dumadi menika insiden. Dados sangkan paraning dumadi nggadhahi teges saking pundi asalipun manungsa lan wonten pundi manungsa badhe wangsul. Tuladhanipun sedaya tiyang ingkang gesang, mesthi bakal seda lan wangsul dhumateng Gusti ingkang Maha Agung.
10. Memayu hayuning bawana
Tegesipun sakjatosipun manungsa ndamel konjuk kawigaten sesaminipun mboten dipunsurung dening kekajenganipun piyambak. Mila, manungsa kedah nggadahi pandamel dhateng arah tentreming gesang. Tuladhanipun menawi dados pangarsa menapa kemawon kedah saged ngutamaaken kapentinganipun sesami.
11. Mikul dhuwur mendhem jero
Tegesipun tiyang sepuh menika kedah dipunjunjung jasa-jasanipun. Kalepatanipun kedah dipuntutupi, ampun diumbar-umbar. Tuladhaipun seumpami ing kluwarga saweg wonten masalah, ampun dipuncariyosaken dhumateng tiyang sanes.
12. Anjagakake endhoge siblorok
Tegesipun ampun nggadhahi pangajeng-ajeng ingkang ngayawara. Patrap remen njagakaken menapa kemawon ingkang dereng kalampahan (kasunyatan), mboten dipunsarujuki dening tiyang Jawi. Awit sinten ingkang gadhah pakulinan njagakaken kala wau mesthi kirang mersudi, kirang tumemen, lan ngenthengaken samubarang. Inggih menawi ingkang dipunjagakaken netes (kelakon), lha menawi boten? Siyosipun malah kapiran. Kemangka, sajroning ngarep-arep (nunggu) sampun kelangan wekdal, kelangan wragad, lan sapanunggalanipun. Tuladhanipun wonten masarakat Jawi menika taksih kathah tangga teparo ingkang remenipun ren kemeren, dadosipun mboten purun kesaing mliginipun babagan bandha. Kathah ingkang meksa kedah langkung saking sanesipun. Leresipun dados manungsa menika ampun ngayawara, narimo ing pandum kemawon.
13. Banyu pinerang
Pasulayan ing antaranipun sedulur, mesthi saged pulih malih.. Tuladhanipun manungsa menika taksih nggadhahi tepa selira, dados wonten pasulayan menapa kemawon kaliyan para sedherek, magkih bakal saged pulih malih kados sakderengipun.
14. Berbudi bawa leksana
Tegesipun nggadhahi watak menapa ingkang dipunngendikakaken supados dipuntindhakaken. Unen-unen menika dipuntuju kangge para pemimpin supados mboten mencla-mencle. Sedaya ingkang dipunngendikakaken ugi dipuntindhakaken kanthi nyata, mboten dipunowahi, mboten dipunkirangi.
Watak berbudi bawa leksana mujudaken watak ingkang becik. Awit pemimpin ingkang dipunngendikakaken ugi dipuntindhakakenang nggadhahi watak kados mekaten saged murugaken rakyatipun ayem. tentrem, lan marem. Tuladhanipun menawi wonten calon Lurah ingkang sampun ngandharaken kekajenganipun menawi benjang dados lurah. Mangkih menawi kasunyatan dados Lurah kedah dipuntindakaken sedaya ingkang sampun dipunandharaken.
15. Dudu berase ditempurake
Tegesipun ndherek pirembagan ananging nalika urun rembug boten gayut kaliyan menapa ingkang dados prakaranipun. Tuladhanipun menawi ndherek rapat anaging mboten nggatosaken menapa ingkang dipunandharaken, mangkih wonten pungkasan pirembagan piyambakipun boten saged ndherekaken pirembagan saklajengipun.
16. Guyon parikena
Guyon parikena nggadahi teges guyon kanthi tujuwan ngandharaken kritik ananging ingkang dipunkritik mboten rudatos manahipun. Tuladhanipun wonten ingkang ndamel cariyos Mukidi ing internet menika guyonan ananging wonten wosipun.
17. Kalah cacak menang cacak
Tegesipun kalah utawi menang, kasil utawi mboten kasil, bakal dipuncobi. Paribasan menika nggambaraken golong giligipun tekad nyobi ngayati pegaweyan ingkang dereng mangertos kasil menapa mboten. Patrap kados mekaten dipuntindakaken dening pawongan ingkang kepepet. Tuladhanipun tiyang ingkang pados pagaweyan, lajeng wonten ingkang nawisi, mbasi mboten mangertos pagaweyan kala wau, tetep bakal dipunsaguhi.
Rabu, 01 November 2017
Essay Basa Jawa
Sistem Religi ing Masyarakat
Dening : Arum Migi Rohana
16205241045/PBD B 2016
Dhasaring Pirembagan
Religi inggih menika kapitadosan ingkang dipunpitaya masyarakat menawi manungsa boten saged pikantuk keslametan kejawi purun pitados dhumateng Gusti.
Ing masyarakat Jawa kathah-kathahipun nganut Agama Islam, mbasi wonten Agama sanesipun inggih menika agama Nasrani, Budhis, lan Hindu. Namung boten sedaya ngelaksanakaken tata cara agamanipun. Tuladhanipun kathah masyarakat ingkang ngaku Islam, pitados kaliyan Gusti Allah SWT saha Nabi Muhammad SAW, ananging boten shalat. Kathah masyarakat Jawi ingkang pitados babagan urip menika sampun dipun temtokaken kaliyan Gusti Allah SWT, dados sedaya kedah narimo ing pandum.
Wohing Pirembagan
Masyarakat Jawi pitados menawi wonten kekiatan awujud kasekten ing barang-barang pusaka, kadosta : keris, gamelan, lan sapanunggalanipun. Kejawi menika ugi pitados kawontenan roh leluhur lan lelembut, kadosta memedi, tuyul, demit, saha jin ingkang nglenggahi papanipun manungsa. Miturut kapitadosanipun, roh leluhur menika saged paring kabagyan, paring kasuksesan, ketentreman, utawi keslametan. Namung wonten ugi roh leluhur ingkang paring kasangsaran.
Tiyang ingkang gadhah pepinginan urip boten dipunrusuhi menika kedah nindakaken menapa kemawon ingkang saged paring pengaruh dhumateng alam, kadosta : prihatin, siyam, boten dhahar dhaharan tartamtu, damel sajen, lan sapunanggalanipun. Slametan utawi damel sesajen menika kathah ingkang damel wonten wekdal-wekdal tartamtu.
Slametan ingkang katahah dipun tindakaken dening masyarakat ngandhut 7 bulan, lahiran, khitanan, tedhak siten, kaliyan saparan.
Ing Dusun Sokomoyo menika 1 tahun sepisan ngwontenaken bersih dusun (saparan), sedaya RT damel gunungan lan dipun arak mubeng dusun menika dipunbekta ngantos dumugi Joglo ingkang dipunpitados menika papan ingkang kramat. Menawi sedaya sampun dumugi ing Joglo menika, sesarengan dipundongani lan saksampunipun dipun rayah tiyang-tiyang ingkang wonten mriku.
Pangajab saking bersih dusun menika mugi-mugi sedaya lepat ingkang sampun katindakna 1 tahun saged mbalik resik malih, lan mugi-mugi Dusun menika saged langkung ayem, tentrem, lan rukun dhumateng tangga teparo. Menika ngendikanipun Bapak Tukimin minangka kepala Dusun. Saksampunipun kirab paripurna, dalunipun wonten pagelaran wayang kulit.
Kejawi wonten slametan kangge masyarakat, ugi wonten slametan kangge tiyang ingkang sampun seda, kadosta surtanah/geblak, nelung dina, mitung dina, matang puluh dina, nyatus, mendhak pindho, kaliyan nyewu.
Kejawi slametan, masyarakat jawi ugi gadhah kapitadosan nindakaken upacara sesajen, upacara menika gayut kaliyan papan-papan keramat. Sesajen meika awujud : kembang telon, menyan, dhuwit kricik, lan apem.
Ing Dusun Sokomoyo ugi wonten upacara sesajen ingkang dipuntindakaken nalika wulan Suro. Upacara menika awujud kirab ingkang pinuju wonten wit ringin ageng. Wonten mriku dipunparingi sesajen kaliyan mendhem ndhas wedhus 2. Saksampunipun mendhem ndhas wedhus menika, wonten pagelaran tari tledhek wonten sakngajengipun wit ringin. Saking upacara menika gadhah pangajab mugi-mugi masyarakat ing Desa mriku boten dipunganggu kaliyan ingkang njagi wit menika.
Dudutan Pirembagan
Kathah slametan ingkang taksih dipun tindakaken kaliyan masyarakat kadosta ngandhut 7 bulan, lahiran, khitanan, tedhak siten, kaliyan saparan. Kejawi wonten slametan kangge masyarakat, ugi wonten slametan kangge tiyang ingkang sampun seda, kadosta surtanah/geblak, nelung dina, mitung dina, matang puluh dina, nyatus, mendhak pindho, kaliyan nyewu.
Daftar Pustaka
www.nafiun.com
bloggagha.blogspot.com
kitaberduaitu.blogspot.com
staff.ui.ac.id
antropologi-sma1sltng.blogspot.com
Dening : Arum Migi Rohana
16205241045/PBD B 2016
Dhasaring Pirembagan
Religi inggih menika kapitadosan ingkang dipunpitaya masyarakat menawi manungsa boten saged pikantuk keslametan kejawi purun pitados dhumateng Gusti.
Ing masyarakat Jawa kathah-kathahipun nganut Agama Islam, mbasi wonten Agama sanesipun inggih menika agama Nasrani, Budhis, lan Hindu. Namung boten sedaya ngelaksanakaken tata cara agamanipun. Tuladhanipun kathah masyarakat ingkang ngaku Islam, pitados kaliyan Gusti Allah SWT saha Nabi Muhammad SAW, ananging boten shalat. Kathah masyarakat Jawi ingkang pitados babagan urip menika sampun dipun temtokaken kaliyan Gusti Allah SWT, dados sedaya kedah narimo ing pandum.
Wohing Pirembagan
Masyarakat Jawi pitados menawi wonten kekiatan awujud kasekten ing barang-barang pusaka, kadosta : keris, gamelan, lan sapanunggalanipun. Kejawi menika ugi pitados kawontenan roh leluhur lan lelembut, kadosta memedi, tuyul, demit, saha jin ingkang nglenggahi papanipun manungsa. Miturut kapitadosanipun, roh leluhur menika saged paring kabagyan, paring kasuksesan, ketentreman, utawi keslametan. Namung wonten ugi roh leluhur ingkang paring kasangsaran.
Tiyang ingkang gadhah pepinginan urip boten dipunrusuhi menika kedah nindakaken menapa kemawon ingkang saged paring pengaruh dhumateng alam, kadosta : prihatin, siyam, boten dhahar dhaharan tartamtu, damel sajen, lan sapunanggalanipun. Slametan utawi damel sesajen menika kathah ingkang damel wonten wekdal-wekdal tartamtu.
Slametan ingkang katahah dipun tindakaken dening masyarakat ngandhut 7 bulan, lahiran, khitanan, tedhak siten, kaliyan saparan.
Ing Dusun Sokomoyo menika 1 tahun sepisan ngwontenaken bersih dusun (saparan), sedaya RT damel gunungan lan dipun arak mubeng dusun menika dipunbekta ngantos dumugi Joglo ingkang dipunpitados menika papan ingkang kramat. Menawi sedaya sampun dumugi ing Joglo menika, sesarengan dipundongani lan saksampunipun dipun rayah tiyang-tiyang ingkang wonten mriku.
Pangajab saking bersih dusun menika mugi-mugi sedaya lepat ingkang sampun katindakna 1 tahun saged mbalik resik malih, lan mugi-mugi Dusun menika saged langkung ayem, tentrem, lan rukun dhumateng tangga teparo. Menika ngendikanipun Bapak Tukimin minangka kepala Dusun. Saksampunipun kirab paripurna, dalunipun wonten pagelaran wayang kulit.
Kejawi wonten slametan kangge masyarakat, ugi wonten slametan kangge tiyang ingkang sampun seda, kadosta surtanah/geblak, nelung dina, mitung dina, matang puluh dina, nyatus, mendhak pindho, kaliyan nyewu.
Kejawi slametan, masyarakat jawi ugi gadhah kapitadosan nindakaken upacara sesajen, upacara menika gayut kaliyan papan-papan keramat. Sesajen meika awujud : kembang telon, menyan, dhuwit kricik, lan apem.
Ing Dusun Sokomoyo ugi wonten upacara sesajen ingkang dipuntindakaken nalika wulan Suro. Upacara menika awujud kirab ingkang pinuju wonten wit ringin ageng. Wonten mriku dipunparingi sesajen kaliyan mendhem ndhas wedhus 2. Saksampunipun mendhem ndhas wedhus menika, wonten pagelaran tari tledhek wonten sakngajengipun wit ringin. Saking upacara menika gadhah pangajab mugi-mugi masyarakat ing Desa mriku boten dipunganggu kaliyan ingkang njagi wit menika.
Dudutan Pirembagan
Kathah slametan ingkang taksih dipun tindakaken kaliyan masyarakat kadosta ngandhut 7 bulan, lahiran, khitanan, tedhak siten, kaliyan saparan. Kejawi wonten slametan kangge masyarakat, ugi wonten slametan kangge tiyang ingkang sampun seda, kadosta surtanah/geblak, nelung dina, mitung dina, matang puluh dina, nyatus, mendhak pindho, kaliyan nyewu.
Daftar Pustaka
www.nafiun.com
bloggagha.blogspot.com
kitaberduaitu.blogspot.com
staff.ui.ac.id
antropologi-sma1sltng.blogspot.com
Langganan:
Komentar (Atom)