Wataking manungsa miturut ciri andheng-andheng. Yen andheng-andheng dumunung ana :
1. Ing sirah tengen aran manikharda, akeh begjane lan kasembadan sabarang karepe. 2. Ing sirah iring kiwa, aran jemjem, ora nduweni kekencengen, kerep nemu rubeda. 3. Ing sirah mburi aran cantuka, sabar, kendel, temen lan santosa, ayeman sabarang gawe.
4. Ing embun-embunan, aran duyuti, dhemen goroh culika ngamandaka.
5. Ing uyeng-uyeng bener, aran pulungjati, pinter titi ngati-ati lan becik banget atine.
6. Ing bathuk kiwa utawa tengen aran werdatama, lantip pikire. Ing tengah-tengah bathuk, aran bercara, pinter lan micara, kendel sarta becik atine.
7. Ing pilingan kiwa utawa tengen, utawa karo-karone pisan, aran srituwuh, sugih rejekine lan sabarang kang katindakake akeh kauntungane.
8. Ing sandhuwure telapukan mata tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran gunasakti, limpat budine, bisa manjing ing ajur-ajer pangupajiwane sarwa gampang ora kekurangan.
9. Ing sangisoring telapikan mata tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran punggung, bodho, kesed, puguh lan kangelan sandhang pangane.
10. Ing poking mata tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran tamengtuwuh, meneng anteng, yen guneman temen. Ing putihing mata tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran buta, brangasan, goroh lan umuk.
11. Ing suluhan njero mripat tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran sripadu, lilan, temen, pinter lan andhapasor.
12. Ing alis tengen, aran kajen, becik atine lan seneng tutulung. Ing alis kiwa, aaran jatmika, ditresnani wong akeh, sarta yen wis jojodhoan akeh begjane lan slamet.
13. Ing pipi tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan serta cedhak mata, aran srigati, dhemen sasanakan lan dhemen weweh, yen katekan dhayoh pradhah akeh sasungguhane.
14. Ing tengah-yengahing pipi kiwa utawa tengen, utawa karo-karone pisan, aran tujusih, ditresnani wong akeh lan kerep ditekani wong omahe.
15. Ing tengah-tengahing gligir irung, aran turunsih, yen wis duwe bojo ditresnani wong lan akeh begjane.
16. Ing irung saenggon-enggon, aran pulungsih, ditresanani wong lan akeh begjane, karepe akeh keturunan. Ing lekikan ngisor irung, aran palguna, limpad wicarane, sregep ing gawe, nanging sring kangelan rejekine.
17. Ing lambe ndhuwur aran gunasanti, pinter lan gampang sandhang pangane. Ing lambe ngisor, aran lumer, becik atine disuyudi wong.
18. Ing kuping tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran srikurda, panasbaran gampang nepsune.
19. Ing poking cangkem tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran nylarem, pinter micara, nanging angel sandhang pangane.
20. Ing janggut saenggon-enggone, aran ciptakukila dhemen lan pinter micara. Nanging sok kaladuk.
21. Ing gulu saenggon-enggone, aran sridaya, pinter lan mulur atine.
22. Ing githok saenggon-enggone aran punggel, bodho lan cekak atine.
23. Ing pundhak tengen aran dayakarsa santosa kakarepane, apa kang arep katindhakake disumurupi dhisik. Ing pundhak kiwa aran dayalena, tanpa duwe kekencengan.
24. Ing dhadha tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran tunggulrana, santosa, kendel wani ing pakewuh bisa ngentasi gawe.
25. Ing susu kiwa utawa tengen, utawa karo-karone pisan, aran sriasih, didhemeni wong.
26. Ing sandhuwure pulung ati, aran rena ber budi lan apa karepe bisa kasembadan.
27. Ing geger tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran reksamulya bisa nympen wadi.
28. Ing wudel aran manuhara, becik kelakuane tansah nemu seneng.
29. Ing bangkekan tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran kapita temen lan kenceng karepe.
30. Ing tepak tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran budiama, pinter lan akeh pituture.
31. Ing ula-ula, aran mruwat, bisa gedhe drajade lan diluluti wong akeh.
32. Ing lengen tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, utawa ing poking sikut tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran reksamuka, santosa mantep sabarang gawe.
33. Ing epek-epek tengen utawa kiwa, utawa sekaro-karone pisan aran rejakeleng, kuwat badane, yen tangan mau kanggo nabok sok niwasi.
34. Ing gegering epek-epek tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran ragam, bisa nyimpen banda.
35. Ing sikut kiwa utawa tengen, utawa sakaro-karone pisan, aran gutama, ditresnani wong akeh lan dhemen gawe kabecikan.
36. Ing lengkongan sikut tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran purusa, santosa sedyane.
37. Ing cangklakan tangan tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran tutup, bisa simpen wadi.
38. Ing driji tangan tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran unggul, apa kang katindhakake dadi begjane.
39. Ing ugel-ugel tangan tengen utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan aran brasta, boros tanpa duduga.
40. Ing bokong sisih kiwa utawa tengen, utawa sakaro-karone pisan, aran basu, kangelan golek sandhang pangan, mlarat.
41. Ing poking walakang tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran bimalaku, sarwa rikat cukat panggawene, santoso karepe, nemu kabegjan.
42. Ing perji (kemaluan), aran gatukbrama, akeh begjane.
43. Ing kempol (kentol) tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran sitaresmi, terang engetane. Ing bener balunge kempol tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran wregeng, boros tanpa duduga.
44. Ing ugel-ugel sikil tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran pasren, dhemen ngenganggo sarwa becik, lan kuwat mlaku adoh.
45. Ing sikil tengen utawa kiwa, utawa karo-karpne pisan, aran amartani, kabegjane tetanen. Ing tungkak sikil kiwa utawa tengen, utawa karo-karone pisan aran juti, goroh dhemen ngapusi.
46. Ing tlapakan (dlamakan) sikil tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, aran weca, dhemen laku becik lan suci atine.
47. Ing darijining sikil utawa kiwa, utawa sakaro-karone pisan, aran werdiguna, tansah nindakake kebecikan.
Ing dhengkul tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan aran ancala, narima kuat nandhang kasusahan lan kuat lumaku adoh.
48. Ing lekikaning dhengkul tengen utawa kiwa, utawa karo-karone pisan, kurang tetep atine.
Selasa, 01 Januari 2019
Ringgit Purwa
Pangertosan Ringgit
Ringgit punika pagelaran ngginakaken bonekah ingkang katon endah ing wewayanganipun lan dipunlampahaken dening dhalang kanthi iringan gamelan dening wiyaga, lajeng wonten tembang ingkang dipuntembagaken dening Sindhen. Dalang medharaken cariyos ringgit purwa wonten ing kelir, layar werni pethak. wonten sangajegipun kelir dipunpasang blencong, supados ringgit kala wau saged katon wewayanganipun. Ringgit purwa awujud 2 dhimensi, dipundamel saking kulit (walulang), biyasanipun ngginakaken kulit sapi utawi menda.
Ing pagelaran ringgit punika ringgit dipuntancepaken ing debog (wit gedhang) wonten sisih tengen lan kiwanipun dhalang. Ing tengah, cariyosipun dipungelar. Sedinten sedalu cariyos menika dipunwedharaken. Ringgit menika mboten namung sumebar ing tanah Jawa kemawon, nanging ugi sumebar wonten ing tlatah Nuswantara.
Cariyos ingkang dipunlampahaken dipunpendhet saking epos Mahabharata lan Ramayana ingkang sinebat ringgit purwa. Miturut para ahli, isltilah purwa menika dipunpendhet saking tembung parwa ingkang nggadhahi teges bagian saking cariyos Ramayana lan Mabharata. Wonten masarakat Jawa, mliginipun tiyang-tiyang sepuh tembung purwa nggadhahi teges purba (zaman dulu).
Piranti ingkang dipunginakaken kangge pagelaran ringgit purwa
1. Ringgit
Ringgit menika bonekah ingkang dipundamel saking walulang lan dipunlampahaken dening dhalang.
2. Pethi
Pethi menika papan kangge nyimpen ringgit, wujudipun kothak lan dipundamel saking kajeng. Kothak menika ugi dipunginakaken dening dhalang kangge dhodhogan saperlu paring tandha kaliyan pengiring saha swasana cariyos.
3. Keprak
Keprak inggih menika lempengan wesi utawi prunggu ingkang dipunsamektakaken wonten ing kothak ringgit lan dipunswantenaken dening dhalang.
4. Cempala
Cempala inggih menika piranti kangge nyuwantenaken keprak ingkang dipunjepit wonten ing jempol sukunipun dhalang, bahanipun wesi, menawi ingkang dipuncepeng wonten ing asta menika bahanipun kajeng.
5. Kelir
Kelir inggih menika kain pethak lan wonten lisipun warni cemeng utawi abrit kangge nglampahaken cariyos ringgit.
6. Debog
Debog inggih menika watang gedhang ingkang dipuntata wonten ing gawangan kelir ngandhap kangge nancepaken ringgit.
7. Blencong
Blencong inggih menika lampu kangge nyorot gawang kelir. Jaman rumiyin lampu menika dipundamel saking tembaga.
8. Simpingan
Simpingan inggih menika ringgit ingkang dipuntata wonten ing sakiwa tengenipun gawang kelir.
9. Gamelan
Gamelan inggih menika iringan ingkang gadhah laras pelog lan slendro ingkang dipuntabuh wiyaga nalika pagelaran wayang.
Ringgit punika pagelaran ngginakaken bonekah ingkang katon endah ing wewayanganipun lan dipunlampahaken dening dhalang kanthi iringan gamelan dening wiyaga, lajeng wonten tembang ingkang dipuntembagaken dening Sindhen. Dalang medharaken cariyos ringgit purwa wonten ing kelir, layar werni pethak. wonten sangajegipun kelir dipunpasang blencong, supados ringgit kala wau saged katon wewayanganipun. Ringgit purwa awujud 2 dhimensi, dipundamel saking kulit (walulang), biyasanipun ngginakaken kulit sapi utawi menda.
Ing pagelaran ringgit punika ringgit dipuntancepaken ing debog (wit gedhang) wonten sisih tengen lan kiwanipun dhalang. Ing tengah, cariyosipun dipungelar. Sedinten sedalu cariyos menika dipunwedharaken. Ringgit menika mboten namung sumebar ing tanah Jawa kemawon, nanging ugi sumebar wonten ing tlatah Nuswantara.
Cariyos ingkang dipunlampahaken dipunpendhet saking epos Mahabharata lan Ramayana ingkang sinebat ringgit purwa. Miturut para ahli, isltilah purwa menika dipunpendhet saking tembung parwa ingkang nggadhahi teges bagian saking cariyos Ramayana lan Mabharata. Wonten masarakat Jawa, mliginipun tiyang-tiyang sepuh tembung purwa nggadhahi teges purba (zaman dulu).
Piranti ingkang dipunginakaken kangge pagelaran ringgit purwa
1. Ringgit
Ringgit menika bonekah ingkang dipundamel saking walulang lan dipunlampahaken dening dhalang.
2. Pethi
Pethi menika papan kangge nyimpen ringgit, wujudipun kothak lan dipundamel saking kajeng. Kothak menika ugi dipunginakaken dening dhalang kangge dhodhogan saperlu paring tandha kaliyan pengiring saha swasana cariyos.
3. Keprak
Keprak inggih menika lempengan wesi utawi prunggu ingkang dipunsamektakaken wonten ing kothak ringgit lan dipunswantenaken dening dhalang.
4. Cempala
Cempala inggih menika piranti kangge nyuwantenaken keprak ingkang dipunjepit wonten ing jempol sukunipun dhalang, bahanipun wesi, menawi ingkang dipuncepeng wonten ing asta menika bahanipun kajeng.
5. Kelir
Kelir inggih menika kain pethak lan wonten lisipun warni cemeng utawi abrit kangge nglampahaken cariyos ringgit.
6. Debog
Debog inggih menika watang gedhang ingkang dipuntata wonten ing gawangan kelir ngandhap kangge nancepaken ringgit.
7. Blencong
Blencong inggih menika lampu kangge nyorot gawang kelir. Jaman rumiyin lampu menika dipundamel saking tembaga.
8. Simpingan
Simpingan inggih menika ringgit ingkang dipuntata wonten ing sakiwa tengenipun gawang kelir.
9. Gamelan
Gamelan inggih menika iringan ingkang gadhah laras pelog lan slendro ingkang dipuntabuh wiyaga nalika pagelaran wayang.
Kamis, 28 Desember 2017
Tuladhanipun
Tuladha ingkang cetha saged dipuntingali ing masarakat amargi pasrawungan tanpa wates antawisipun tiyang jaler kaliyan estri inggih menika :
1. Pambucalan Bayi
Jaman sakmenika Para Mudha ingkang ndherek pasrawungan tanpa wates kathah ingkang ngandhut sakderengipun nikah. Wonten babagan menika, para mudha ingkang kelangan dhasaring agama dados mboten nggadahi rasa tanggungjawab lan milih ninggalaken utawi mbucal anak ingkang nembe dipunlairaken.
2. Pegatan
Kahah-kathahipun para mudha ingkang nikah langkung cepet, jalaran sampun ngandhut rumiyin. Amargi saking karibaden saha mental dereng siap, dados menapa kewamon saged ndadosaken pamambeng sabendinanipun. Babagan menika ingkang kedah dipungatosaken para tiyang sepuh supados putra-putrinipun saged sesrawungan ingkang sae ugi leres.
3. Kathah Lelaran
Kathah lelaran ingkang njalari seda, menika amargi seks bebas antawisipun tiyang jaler saha tiyang estri, mboten ningali mental utawi fisik. Lelara kasebat inggih menika AIDS. Lelara ingkang saged njalari seda lan dereng wonten tambanipun dumugi sakmenika.
1. Pambucalan Bayi
Jaman sakmenika Para Mudha ingkang ndherek pasrawungan tanpa wates kathah ingkang ngandhut sakderengipun nikah. Wonten babagan menika, para mudha ingkang kelangan dhasaring agama dados mboten nggadahi rasa tanggungjawab lan milih ninggalaken utawi mbucal anak ingkang nembe dipunlairaken.
2. Pegatan
Kahah-kathahipun para mudha ingkang nikah langkung cepet, jalaran sampun ngandhut rumiyin. Amargi saking karibaden saha mental dereng siap, dados menapa kewamon saged ndadosaken pamambeng sabendinanipun. Babagan menika ingkang kedah dipungatosaken para tiyang sepuh supados putra-putrinipun saged sesrawungan ingkang sae ugi leres.
3. Kathah Lelaran
Kathah lelaran ingkang njalari seda, menika amargi seks bebas antawisipun tiyang jaler saha tiyang estri, mboten ningali mental utawi fisik. Lelara kasebat inggih menika AIDS. Lelara ingkang saged njalari seda lan dereng wonten tambanipun dumugi sakmenika.
Ingkang Njalari Pasrawungan Tanpa Wates
Ingkang njalari pasrawungan tanpa wates ing masarakat inggih menika :
1. Watak Mental ingkang mboten sehat.
Watak mental ingkang mboten sehat ndadosaken kathah para muda ngraos bangga kaliyan pasrawungan ingkang sakjatosipun pasrawungan menika mboten sae, ananging kathah ingkang mboten paham amargi kirang pendhidhikan.
2. Kapribadhen dereng sae menika saged tuwuh amargi kluwarga utawi tiyang sepuh ingkang paring wewaton, nulak, ngudoaken, lan paring piwulang salah tanpa dipunsangoni dhasar iman, ingkang samangkih badhe ndamel putra ngraosaken tentrem wonten gesang ingkang dipuntindakaken satemah saged ndadosaken sipat kirang sae, tuladhanipun pasrawungan tanpa wates.
3. Kuciwaning Ati.
Nalika para mudha kuciwa kaliyan tiyang sepuhipun ingkang otoriter utawi mboten maringi wates, sekolah ingkang badhe maringi wates menika, dhedhasar mboten gadhah wekdal kangge putranipun amargi nyambut damel lan langkung remen nitip putranipun dhateng tiyang sanes. Adicara televisi ingkang kirang nggatosaken gunanipun kangge pendhidhikan.
Dipunwuwuhi malih, wonten tabloid lan majalah ingkang majang gambar mboten sae menawi dipuntingali lare. Lingkungan masarakat ingkang paring masalah wonten sosialisasi, satemah ndadosaken para mudha rekasa mbedakaken tumindak pundi ingkang kedahipun dipuntindakaken, mliginipun pasrawungan ingkang tanpa wates dipuntuwuhaken amargi kirang tentreming lingkungan gesangipun.
4. Mboten paham norma saha aturan.
Babagan menika saged tuwuh amargi sakmenika kapribaden budaya manca kadosipun sampun tuwuh ngrembaka.
1. Watak Mental ingkang mboten sehat.
Watak mental ingkang mboten sehat ndadosaken kathah para muda ngraos bangga kaliyan pasrawungan ingkang sakjatosipun pasrawungan menika mboten sae, ananging kathah ingkang mboten paham amargi kirang pendhidhikan.
2. Kapribadhen dereng sae menika saged tuwuh amargi kluwarga utawi tiyang sepuh ingkang paring wewaton, nulak, ngudoaken, lan paring piwulang salah tanpa dipunsangoni dhasar iman, ingkang samangkih badhe ndamel putra ngraosaken tentrem wonten gesang ingkang dipuntindakaken satemah saged ndadosaken sipat kirang sae, tuladhanipun pasrawungan tanpa wates.
3. Kuciwaning Ati.
Nalika para mudha kuciwa kaliyan tiyang sepuhipun ingkang otoriter utawi mboten maringi wates, sekolah ingkang badhe maringi wates menika, dhedhasar mboten gadhah wekdal kangge putranipun amargi nyambut damel lan langkung remen nitip putranipun dhateng tiyang sanes. Adicara televisi ingkang kirang nggatosaken gunanipun kangge pendhidhikan.
Dipunwuwuhi malih, wonten tabloid lan majalah ingkang majang gambar mboten sae menawi dipuntingali lare. Lingkungan masarakat ingkang paring masalah wonten sosialisasi, satemah ndadosaken para mudha rekasa mbedakaken tumindak pundi ingkang kedahipun dipuntindakaken, mliginipun pasrawungan ingkang tanpa wates dipuntuwuhaken amargi kirang tentreming lingkungan gesangipun.
4. Mboten paham norma saha aturan.
Babagan menika saged tuwuh amargi sakmenika kapribaden budaya manca kadosipun sampun tuwuh ngrembaka.
Rabu, 27 Desember 2017
Pasrawungan Tanpa Wates
Miturut KBBI (Kamus Besar Bahasa Indonesia), pasrawungan inggih menika bergaul, komunikasi, silaturahmi, nongkrong, lan gojekan. Sanesipun, srawung nggadahi makna komunikasi utawi sesambungan kaliyan tiyang sanes ingkang dipunbangun saklebeting wekdal saha papan panggenan, tanpa mirsani kasta, golongan, lan derajat ekonomi. Menawi tanpa wates inggih menika mboten wonten batasipun, satemah saged pirembagan lan srawung tanpa mangertos norma saha aturan.
Saking makna kasebat saged dipunmangertosi bilih pasrawungan tanpa wates tegesipun sesambungan kaliyan tiyang sanes ananging mboten wonten batasipun kaodsta norma uatawi aturan ing masyarakat. Generasi mudha jaman sakmenika gampil sanget kebrongot manahipun saha langkung nengenaken kakiyatan ototipun tinimbang akal pikiranipun. Perkawis ing keluarga, kuciwaning ati, pangertosan ingkang sekedhik, saha kanca-kanca ingkang ngajak sesrawungan tanpa wates menika ndadosaken kirangipun potensi generasi mudha Indonesia wonten kemajengan bangsa.
Miturut Dr.Soares, Pasrawungan tanpa wates inggih menika salah satunggaling kabetahan gesang masarakat, amargi manungsa menika saben dintenipun mbetahaken tiyang sanes, lan gegayutan antawisipun manungsa saged dipunwujudaken saking pasrawungan (interpersonal relationship). Soares ugi ngandharaken pamanggihipun babagan pasrawungan ingkang ngrupikaken HAM saben tiyang lan menika kedah dipunbebasaken, satemah saben manungsa mboten pareng dipunwatesi pasrawunganipun.
Para ahli pendhidhikan sarembag bilih generasi mudha inggih menika sinten kemawon ingkang gadhah yuswa antawisipun 16 taun dumugi 24 taun. Sedaya saweg madosi cara gesang ingkang gathuk kangge awakipun piyambak lan kedadean menika asring dipuntindakaken langkung cobi-cobi mbasi kathah tumindak ingkang lepat. Kalepatan ingkang dipuntindakaken asring nuwuhaken rasa kuwatir sarta rasa ingkang mboten dipunkaremi lingkungan saha tiyang sepuhipun. Pangertosan pacaran ing jaman globalisasi informasi menika sampun beda kaliyan pangertosan pacaran ing jaman rumiyin. Menika njalari kathah para mudha ingkang mboten nersaken sekolah amargi ngandhut. Awit saking menika, kedahipun sedaya dipunparingi pangertosan babagan idealisme saha kasunyatan. Para mudha kedah dipuntuwuhaken andhap asor ngengingi kasunyatan ingkang dereng tamtu sami kaliyan pepinginan, ugi wonten babagan pacaran.
Miturut panaliten, ingkang ndadosaken Pasrawungan Tanpa Wates antawisipun 60 dumugi 80 persen para mudha nate numindakaken seks. Kathah-kathahipun seks menika dipuntindakaken wonten pondhokan utawi kos-kosan. Ananging panaliten nuduhaken kathahipun tumindak menika wonten kos-kosan, amargi bocah-bocah menika tebih saking tiyang sepuhipun.
Sakjatosipun kangge sesrawungan kedahipun wonten watesipun, ngengingi jaman sakmenika jaman ingkang sampun ngrembaka, kathah pasrawungan ingkang mboten jumbuh kaliyan budaya Jawa, kapribaden budaya manca kadosipun tuwuh ngrembaka. Sedaya kedah saged mbedakaken pundi ingkang saged dipunpendhet ginanipun lan pundi ingkang kedah dipuntilaraken.
Saking makna kasebat saged dipunmangertosi bilih pasrawungan tanpa wates tegesipun sesambungan kaliyan tiyang sanes ananging mboten wonten batasipun kaodsta norma uatawi aturan ing masyarakat. Generasi mudha jaman sakmenika gampil sanget kebrongot manahipun saha langkung nengenaken kakiyatan ototipun tinimbang akal pikiranipun. Perkawis ing keluarga, kuciwaning ati, pangertosan ingkang sekedhik, saha kanca-kanca ingkang ngajak sesrawungan tanpa wates menika ndadosaken kirangipun potensi generasi mudha Indonesia wonten kemajengan bangsa.
Miturut Dr.Soares, Pasrawungan tanpa wates inggih menika salah satunggaling kabetahan gesang masarakat, amargi manungsa menika saben dintenipun mbetahaken tiyang sanes, lan gegayutan antawisipun manungsa saged dipunwujudaken saking pasrawungan (interpersonal relationship). Soares ugi ngandharaken pamanggihipun babagan pasrawungan ingkang ngrupikaken HAM saben tiyang lan menika kedah dipunbebasaken, satemah saben manungsa mboten pareng dipunwatesi pasrawunganipun.
Para ahli pendhidhikan sarembag bilih generasi mudha inggih menika sinten kemawon ingkang gadhah yuswa antawisipun 16 taun dumugi 24 taun. Sedaya saweg madosi cara gesang ingkang gathuk kangge awakipun piyambak lan kedadean menika asring dipuntindakaken langkung cobi-cobi mbasi kathah tumindak ingkang lepat. Kalepatan ingkang dipuntindakaken asring nuwuhaken rasa kuwatir sarta rasa ingkang mboten dipunkaremi lingkungan saha tiyang sepuhipun. Pangertosan pacaran ing jaman globalisasi informasi menika sampun beda kaliyan pangertosan pacaran ing jaman rumiyin. Menika njalari kathah para mudha ingkang mboten nersaken sekolah amargi ngandhut. Awit saking menika, kedahipun sedaya dipunparingi pangertosan babagan idealisme saha kasunyatan. Para mudha kedah dipuntuwuhaken andhap asor ngengingi kasunyatan ingkang dereng tamtu sami kaliyan pepinginan, ugi wonten babagan pacaran.
Miturut panaliten, ingkang ndadosaken Pasrawungan Tanpa Wates antawisipun 60 dumugi 80 persen para mudha nate numindakaken seks. Kathah-kathahipun seks menika dipuntindakaken wonten pondhokan utawi kos-kosan. Ananging panaliten nuduhaken kathahipun tumindak menika wonten kos-kosan, amargi bocah-bocah menika tebih saking tiyang sepuhipun.
Sakjatosipun kangge sesrawungan kedahipun wonten watesipun, ngengingi jaman sakmenika jaman ingkang sampun ngrembaka, kathah pasrawungan ingkang mboten jumbuh kaliyan budaya Jawa, kapribaden budaya manca kadosipun tuwuh ngrembaka. Sedaya kedah saged mbedakaken pundi ingkang saged dipunpendhet ginanipun lan pundi ingkang kedah dipuntilaraken.
Selasa, 26 Desember 2017
Cara Matur Basa Jawa
Ungkapan /Cara Matur
1. Belasungkawa
Kala wau Simbahipun Mbak Asi seda, ananging kula namung saged caos pandonga saking mriki lan caos belasungkawa kanthi cara SMS amargi griyanipun tebih lan kula taksih wonten Sekolah.
Kula : Inalillahiwainailaihi rajiun, ndherek bela sungkawa kangge sedanipun Simbah, mugi Allah tansah paring pangapunten sedaya kalepatanipun lan dipuntampi sedaya amal kabecikanipun. Semanten ugi kluwarga ingkang dipuntilar tansah pinaringan kesabaran lan ketabahan. Aamiin.
Mbak Lina : Matur nuwun dhik awit pandonganipun.
Kula : Inggih mbak, sami-sami.
2. Besuk tiyang ingkang nandang sakit
Kala wingi kanca kula dhawah saking montor, lajeng kula kaliyan kanca-kanca dhateng wonten griyanipun, sedaya caos pandonga mugi-mugi enggal dhangan.
Kula : Mugo-mugo lek mari yo Al, sisuk meneh ngati-ati. Nek ngantuk mendhing leren sikek.
Aldi : Aamiin matur nuwun ya wis tekan kene, sisuk meneh tak ngati-ati.
3. Tanggap Warsa
Ndherek mangayubagya dinten lairipun Asi, 25 Desember 2017
Kula : Ndherek ngaturaken Sugeng Tanggap Warsa Kagem Asi, mugi tansah pinaringan kasarasan, panjang yuswa, saha kasembadan sedayanipun. Aamiin.
Asi : Aamiin. Matur nuwun Arum.
4. Ujung Bada
Rehne dinten menika dinten Riyaya Idul Fitri, kula badhe sungkem marang Pakdhe kaliyan Budhe.
Kula : Kepareng matur dhumateng Pakdhe kaliyan Budhe, sowan kula sepisan silaturahmi, kaping kalihipun ngaturaken sugeng riyadi, sedaya lepat kula nyuwun pangapunten, ingkang kula sengaja menapa mboten kula sengaja mugi saged dipunlebur wonten dinten riyadi menika. Aamiin.
Pakdhe : Iya ndhuk, tak ngapurani. Semono uga aku wong tuo yo okeh lupute. Mugo-mugo kabeh iso lebar lewar.
5. Sowan Dosen
Kula : Nuwun sewu Bapak, menawi kepareng kula badhe nyuwun tapak asta
Dosen : Surat apa iki?
Kula : Menika serat ulem kangge malam puncak PAK Pak
6. SMS Dosen
Sugeng Enjing Ibu, Kula Arum Migi Rohana saking Kelas PBD B 2016. Menawi kepareng badhe nyuwun pirso, dinten menika Ibu lenggah wonten jurusan mboten Inggih? Menawi kepareng kula badhe sowan. Matur nuwun.
7. Nyuwun Tulung
Sakderengipun preen sekolah, Kiki dipunparingi PR kaliyan Bu Guru kangge damel cariyos Basa Jawa. Ananging Kiki dereng saged, dadosipun nyuwun pambiyantu mbakyunipun
Kiki : Mbak, saged mbiyantu kula nggarap PR mboten ?
Mbak Rahmah : PR apa Ki?
Kiki : PR damel cariyos ngangge Basa Jawa Mbak
Mbak Rahmah : Gawe pengalaman kok ora iso, lha teko nyritakke mau koe ngopo wae
Kiki : Inggih mbak, ananging kula dereng patio saged
Mbak Rahmah : Yo, mengko tak warai
Kiki : Matur nuwun Mbak
8. Mangayubagya Kelulusan
Ndherek mangayubagya anggenipun purna pawiyatan SMP Dhik Hani, mugi-mugi saged dipuntampi wonten Sekolah ingkang dipunkajengaken saha ngilmunipun saged mupangat. Aamiin.
9. Mangayubagya Manten
Ndherek mangayubagya awit palakramanipun Mas Rian saha Mbak Riski, mugi-mugi anggenipun bebrayan tansah pikantuk Ridhoning Gusti lan dipun paringi Putra/Putri ingkang Sholeh/Sholehah saged migunani tumraping agama, nusa, bangsa, lan bekti marang tiyang sepuh. Aamiin.
10. Nyuwun Pirsa Griya
Kula : Nuwun Sewu Mas, menawi kepareng badhe nyuwun pirsa menapa leres menika dalemipun Pak Dukuh ?
Mas : Inggih leres, magga-mangga mbak
Kula : Inggih mas matur nuwun
11. Atur-atur tasyakuran
Kula : Nyuwun pangapunten Pak Jambul, kepareng matur dhumateng panjenengan, sowan kula sepisan silaturahmi, kaping kalihipun rehne mangkih dalu wonten griyanipun Mbah Manto wonten Tasyakuran, Bapak katuran tindak dhateng griyanipun Mbah Manto bakda Isya. Mekaten ingkang badhe kula aturaken dhumateng Bapak.
Pak Jambul : Oooo yoo yoo Mas, mengko tak usahakke mangkat, mugo-mugo wedhusku mau rasido manak
12. Atur Nalika Badhe Ngrumiyini
Nyuwun Pangapunten Mbah, menawi kepareng kula badhe wangsul rumiyin.
13. Mangayubagya Gadhah Putra
Ndherek bingah awit putranipun sampun lair Mbak, mugi-mugi dados Putra ingkang Sholeh, saged migunani tumraping agama, nusa, bangsa, lan bekti marang tiyang sepuh. Aamiin.
14. Atur Nalika Liwat Sakngajengipun Tiyang Sepuh
Kula : Ndherek langkung Budhe
Budhe : Nggih mangga Dhik Arum
15. Nyuwun Idi mboten mlebet Kuliah
Sugeng enjing Ibu, Kula Arum Migi Rohana Kelas B 2016, Menawi kepareng kula badhe nyuwun idi mboten saged mlebet kuliah amargi saweg sakit. Matur nuwun.
16. Mangsulaken buku
Nuwun Sewu Mbah, menawi kepareng kula badhe ngunduraken buku kagunganipun Simbah.
17. Nyuwuwun ngampil buku
Nuwun sewu Mas, menawi kepareng kula badhe nyuwun ngampil buku filologi kangge presentasi dinten Kemis. Matur nuwun Mas saderengipun.
18. Ngandharaken Pesen
Nuwun Sewu Bapak, kula dipundhawuhi Pak Dirman supados matur kaliyan Bapak menawi Pak Dirman dinten Senin badhe tindak dhateng dalemipun Bapak.
19. Pambuka Presentasi
Assalamualaikum wr.wb, Sugeng siyang kanca-kanca, kula Arum Migi Rohana kaliyan Mbak Ega Novia Putri saking kelompok 1, wonten mriki badhe ngandharaken babagan Etika Jawi wonten ing Serat Wulang Reh.
20. Nyuwun Pirsa Nalika Presentasi
Nggih matur nuwun, kula Arum Migi Rohana NIM 45 badhe nyuwun pirso, kadospundi supados pasrawungan tanpa wates menika saged dipun tilaraken para mudha?.
1. Belasungkawa
Kala wau Simbahipun Mbak Asi seda, ananging kula namung saged caos pandonga saking mriki lan caos belasungkawa kanthi cara SMS amargi griyanipun tebih lan kula taksih wonten Sekolah.
Kula : Inalillahiwainailaihi rajiun, ndherek bela sungkawa kangge sedanipun Simbah, mugi Allah tansah paring pangapunten sedaya kalepatanipun lan dipuntampi sedaya amal kabecikanipun. Semanten ugi kluwarga ingkang dipuntilar tansah pinaringan kesabaran lan ketabahan. Aamiin.
Mbak Lina : Matur nuwun dhik awit pandonganipun.
Kula : Inggih mbak, sami-sami.
2. Besuk tiyang ingkang nandang sakit
Kala wingi kanca kula dhawah saking montor, lajeng kula kaliyan kanca-kanca dhateng wonten griyanipun, sedaya caos pandonga mugi-mugi enggal dhangan.
Kula : Mugo-mugo lek mari yo Al, sisuk meneh ngati-ati. Nek ngantuk mendhing leren sikek.
Aldi : Aamiin matur nuwun ya wis tekan kene, sisuk meneh tak ngati-ati.
3. Tanggap Warsa
Ndherek mangayubagya dinten lairipun Asi, 25 Desember 2017
Kula : Ndherek ngaturaken Sugeng Tanggap Warsa Kagem Asi, mugi tansah pinaringan kasarasan, panjang yuswa, saha kasembadan sedayanipun. Aamiin.
Asi : Aamiin. Matur nuwun Arum.
4. Ujung Bada
Rehne dinten menika dinten Riyaya Idul Fitri, kula badhe sungkem marang Pakdhe kaliyan Budhe.
Kula : Kepareng matur dhumateng Pakdhe kaliyan Budhe, sowan kula sepisan silaturahmi, kaping kalihipun ngaturaken sugeng riyadi, sedaya lepat kula nyuwun pangapunten, ingkang kula sengaja menapa mboten kula sengaja mugi saged dipunlebur wonten dinten riyadi menika. Aamiin.
Pakdhe : Iya ndhuk, tak ngapurani. Semono uga aku wong tuo yo okeh lupute. Mugo-mugo kabeh iso lebar lewar.
5. Sowan Dosen
Kula : Nuwun sewu Bapak, menawi kepareng kula badhe nyuwun tapak asta
Dosen : Surat apa iki?
Kula : Menika serat ulem kangge malam puncak PAK Pak
6. SMS Dosen
Sugeng Enjing Ibu, Kula Arum Migi Rohana saking Kelas PBD B 2016. Menawi kepareng badhe nyuwun pirso, dinten menika Ibu lenggah wonten jurusan mboten Inggih? Menawi kepareng kula badhe sowan. Matur nuwun.
7. Nyuwun Tulung
Sakderengipun preen sekolah, Kiki dipunparingi PR kaliyan Bu Guru kangge damel cariyos Basa Jawa. Ananging Kiki dereng saged, dadosipun nyuwun pambiyantu mbakyunipun
Kiki : Mbak, saged mbiyantu kula nggarap PR mboten ?
Mbak Rahmah : PR apa Ki?
Kiki : PR damel cariyos ngangge Basa Jawa Mbak
Mbak Rahmah : Gawe pengalaman kok ora iso, lha teko nyritakke mau koe ngopo wae
Kiki : Inggih mbak, ananging kula dereng patio saged
Mbak Rahmah : Yo, mengko tak warai
Kiki : Matur nuwun Mbak
8. Mangayubagya Kelulusan
Ndherek mangayubagya anggenipun purna pawiyatan SMP Dhik Hani, mugi-mugi saged dipuntampi wonten Sekolah ingkang dipunkajengaken saha ngilmunipun saged mupangat. Aamiin.
9. Mangayubagya Manten
Ndherek mangayubagya awit palakramanipun Mas Rian saha Mbak Riski, mugi-mugi anggenipun bebrayan tansah pikantuk Ridhoning Gusti lan dipun paringi Putra/Putri ingkang Sholeh/Sholehah saged migunani tumraping agama, nusa, bangsa, lan bekti marang tiyang sepuh. Aamiin.
10. Nyuwun Pirsa Griya
Kula : Nuwun Sewu Mas, menawi kepareng badhe nyuwun pirsa menapa leres menika dalemipun Pak Dukuh ?
Mas : Inggih leres, magga-mangga mbak
Kula : Inggih mas matur nuwun
11. Atur-atur tasyakuran
Kula : Nyuwun pangapunten Pak Jambul, kepareng matur dhumateng panjenengan, sowan kula sepisan silaturahmi, kaping kalihipun rehne mangkih dalu wonten griyanipun Mbah Manto wonten Tasyakuran, Bapak katuran tindak dhateng griyanipun Mbah Manto bakda Isya. Mekaten ingkang badhe kula aturaken dhumateng Bapak.
Pak Jambul : Oooo yoo yoo Mas, mengko tak usahakke mangkat, mugo-mugo wedhusku mau rasido manak
12. Atur Nalika Badhe Ngrumiyini
Nyuwun Pangapunten Mbah, menawi kepareng kula badhe wangsul rumiyin.
13. Mangayubagya Gadhah Putra
Ndherek bingah awit putranipun sampun lair Mbak, mugi-mugi dados Putra ingkang Sholeh, saged migunani tumraping agama, nusa, bangsa, lan bekti marang tiyang sepuh. Aamiin.
14. Atur Nalika Liwat Sakngajengipun Tiyang Sepuh
Kula : Ndherek langkung Budhe
Budhe : Nggih mangga Dhik Arum
15. Nyuwun Idi mboten mlebet Kuliah
Sugeng enjing Ibu, Kula Arum Migi Rohana Kelas B 2016, Menawi kepareng kula badhe nyuwun idi mboten saged mlebet kuliah amargi saweg sakit. Matur nuwun.
16. Mangsulaken buku
Nuwun Sewu Mbah, menawi kepareng kula badhe ngunduraken buku kagunganipun Simbah.
17. Nyuwuwun ngampil buku
Nuwun sewu Mas, menawi kepareng kula badhe nyuwun ngampil buku filologi kangge presentasi dinten Kemis. Matur nuwun Mas saderengipun.
18. Ngandharaken Pesen
Nuwun Sewu Bapak, kula dipundhawuhi Pak Dirman supados matur kaliyan Bapak menawi Pak Dirman dinten Senin badhe tindak dhateng dalemipun Bapak.
19. Pambuka Presentasi
Assalamualaikum wr.wb, Sugeng siyang kanca-kanca, kula Arum Migi Rohana kaliyan Mbak Ega Novia Putri saking kelompok 1, wonten mriki badhe ngandharaken babagan Etika Jawi wonten ing Serat Wulang Reh.
20. Nyuwun Pirsa Nalika Presentasi
Nggih matur nuwun, kula Arum Migi Rohana NIM 45 badhe nyuwun pirso, kadospundi supados pasrawungan tanpa wates menika saged dipun tilaraken para mudha?.
Sabtu, 23 Desember 2017
Geguritan Bapak lan Ibu
Bapak lan Ibu
Dening : Arum Migi Rohana
Bapak lan Ibu...
Sing tak tresnani saben wektu
Pangestumu tansah tak antu-antu
Kanggo aku golek ngelmu
Wiwit Senin tekan Setu
Pangorbananmu..
Ora pedhot kairing wektu
Katresnanmu..
Ora ana watese kaya langit biru
Aku percaya yen sabendina pandongamu
Mung kanggo aku,
Anakmu
Tanpa Bapak lan Ibu
Bakal krasa abot anggonku mlaku
Mlaku metu nata uripku
Yen durung cukup anggonku mlaku
Aku bakal njajal mlayu
Mlayu nggayuh pangimpenku
Sabendina sing ana ing banyanganku
Eseme Bapak lan Ibu
Muga-muga esem iku
Salah siji saka rasa bungahmu
Yen wis kaya ngono kui, ndadekke lega atiku
Dening : Arum Migi Rohana
Bapak lan Ibu...
Sing tak tresnani saben wektu
Pangestumu tansah tak antu-antu
Kanggo aku golek ngelmu
Wiwit Senin tekan Setu
Pangorbananmu..
Ora pedhot kairing wektu
Katresnanmu..
Ora ana watese kaya langit biru
Aku percaya yen sabendina pandongamu
Mung kanggo aku,
Anakmu
Tanpa Bapak lan Ibu
Bakal krasa abot anggonku mlaku
Mlaku metu nata uripku
Yen durung cukup anggonku mlaku
Aku bakal njajal mlayu
Mlayu nggayuh pangimpenku
Sabendina sing ana ing banyanganku
Eseme Bapak lan Ibu
Muga-muga esem iku
Salah siji saka rasa bungahmu
Yen wis kaya ngono kui, ndadekke lega atiku
Langganan:
Komentar (Atom)